Ignacy Krasicki Żona modna Rekwizyty potrzebne do wykonania zadania: Po wyczerpującej analizie satyry Ignacego Krasickiego “Żona modna”, w której tak dokładnie opisany jest konflikt interesów małżonków, a zwłaszcza charakter XVIII wiecznego szlachcica – jego usłużność wobec żony, spolegliwość, wyrachowanie… i szereg innych omówionych na lekcji cech. Zapoznajemy uczniów z fotografiami z tamtego okresu. Pokazujemy dwa najbardziej reprezentacyjne zdjęcia obu płci. Chodzi o wygląd i rodzaj ubioru obowiązujący w tamtym okresie w Polsce. Szukamy kilku fotografii/inspiracji. Tym razem zbudujemy nasze postaci na podstawie zdjęć. Jeżeli nie dysponujemy większą ilością rycin – pokazujemy uczniom zamieszczoną tu typową parę: (fotografie z domeny publicznej, źródło: Polona: 1. Ponieważ Ignacy Krasicki między innymi krytykuje w…

Baśnie i legendy polskie: W pustej przestrzeni sali lub świetlicy szkolnej tworzymy z uczniami umowną mapę Krakowa. Wybieramy wśród uczniów Króla Kraka, Rycerzy, Królewnę, Dratewkę/Skubę i Smoka. Czytamy wnikliwie legendę zadając pytania gdzie i jak daleko od Krakowa jest Wzgórze Wawelskie z Zamkiem Królewskim? Którędy przepływa Wisła? Gdzie jest Smocza Jama? Prosimy uczniów o wymienienie pierwszych stolic Polski. Czy i jakie miasta będące w historii stolicą znają? Przy pomocy liny, sznura, skakanek, długiego fragmentu materiału lub kredy – rysujemy, tworzymy pofalowaną linię Wisły. W Smoczej Jamie znajduje się Smok Wawelski, który dla odróżnienia dostaje od nas wykonaną wspólnie z uczniami czapkę z gazety. Szewczyk Skuba/Dratewka – wyposażony w worek lub…

Na podstawie utworu literackiego omawiamy podstawowe pojęcia osi noweli jak emigracja (w tym przypadku polityczna) i próby odnalezienia się w życiu dokonywania życiowych wyborów (zawodu, kraju, ścieżki kariery). Jednocześnie omawiamy współczesną sytuację migracji i wędrówek ludów. Rozmawiamy o ich powodach. Kolejnym pojęciem omawianym szerzej jest oczywiście szukanie swojego miejsca – realizacja zawodowa, powołanie. Oraz pojęcie samotności. etiuda 1: # przygotowanie: Przedział pociągu.: Stawiamy sześć krzeseł – trzy z prawej i trzy z lewej strony tablicy. Obie linie lekko pod kątem 45 stopni. Pomiędzy trzema krzesłami prawymi i trzema krzesłami lewymi pozostawiamy wolną przestrzeń szerokości 2 krzeseł. To będzie nasze okno przedziału. Możemy je narysować na tablicy. Umawiamy się, że ‘teatralnie’…

rekwizyty: Po omówieniu problematyki noweli Bolesława Prusa i przypatrzeniu się głównym cechom pozytywistycznej noweli zachęcamy uczniów do napisania krótkiego opowiadania lub własnej noweli (5-10 zdań). Działamy w podgrupach w zależności od liczebności klasy. Każda grupa pisze swoją nowelę. Za główny temat opowiadania / noweli ustalamy problem niepełnosprawność lub inny powód wykluczenia jednostki lub grupy społecznej. Za zadanie literackie stawiamy przemianę bohaterów lub bohatera w czasie, wobec poruszanego przez nowelę problemu. Podpowiadamy uczniom o narzędziach “noweli sokół”, czyli: dominującym motywie (nazywanym sokołem noweli). Był to, jak wiadomo najczęściej konkretny przedmiot, któremu nadane jest specjalne, symboliczne znaczenie (np. katarynka). Nie musi jednak on wystąpić w nowelach tworzonych przez uczniów. Najważniejsza dla nas…

Omawiając Treny ojca poezji polskiej poruszamy kwestię elegii i pieśni żałobnej. Wskazujemy oczywiście na składowe charakterystyczne dla trenów Kochanowskiego: Mówimy o schemacie retorycznym. (szczególnie 2, 3, 4). Poruszamy z uczniami trudny temat śmierci i odchodzenia a zarazem prosimy osoby chętne o napisanie laudatio, comploratio, consolatio bliskiej osoby, która odeszła. Kilka zdań. Przyjaciela rodzinny, babci, dziadka, członka rodziny bądź ulubionego zwierzaka. Tekst nie powinien być długi. 5-10 zdań. Omawiając cechy słownictwa Kochanowskiego i roli jaką odegrała jego twórczość dla norm stylistyczno-językowych języka polskiego skupiamy się ostatecznie na ostrożnym wprowadzaniu neologizmów przez autora. Omawiamy różnicę między neologizmem a archaizmem. Podajemy przykłady z twórczości Kochanowskiego: arcydoktor (znakomity lekarz), białogrzywy (o koniu – mający…

Po omówieniu z uczniami kwestii wersyfikacji stosowanej przez Adama Mickiewicza zwracamy uwagę na to, czym jest rym, rytm i stopa rytmiczna w wierszu. Ponieważ osią utworu jest 8-zgłoskowiec stychiczny (na 624 wersy 469, czyli 90% to ośmiozgłoskowiec świadomie zmieniający formę na wiersz nieregularny podczas wyklinaniu lub piosence Dziewczyny) przybliżamy uczniom kwestię średniówki i rytmu w wierszu w sposób namacalny. Warto uświadomić uczniów na temat frazy logicznej w wierszu regularnym, która przypada na wyraz przed-średniówkowy. Na to, że autor świadomie umieszcza w nim logikę odczytu całej frazy, mając nadzieję, iż czytelnik znał będzie formę odczytu stopy rytmicznej wiersza, w którym tworzy twórca. Podajemy uczniom przykłady. Omawiamy na podstawie innych dzieł autora…

Zadania jakie stają przed nami dramie na temat Sklepów cynamonowych to między innymi: działania na abstraktach, zdolność do twórczego, abstrakcyjnego myślenia. Rzeczywistość fantastyczna. Ekspresjonizm. etiuda 1: # przygotowanie: Włączamy relaksacyjną, powolną muzykę. Po zorganizowaniu przestrzeni prosimy uczniów o położenie się na podłodze i zwinięcie ciała w formę fasolki – embrionu, płodu. Przymknięcie oczu. Wyobrażenie sobie siebie jako małego ziarna rośliny. Całą uwagę przenosimy do swojego wnętrza. Pomocne może stać się przygaszenie światła, półmrok. Następnie prosimy uczniów o wyobrażenie sobie fantastycznego miejsca, które uwielbiają. Każdy ma takie miejsce: ogród u babci, plaża – dla każdego człowieka co innego jest takim miejscem. Miejsce dobrostanu, odpoczynku, miejsce w którym uwielbia się znajdować. Następnie…

Na podstawie utworu literackiego i twórczości Sławomira Mrożka omawiamy z uczniami dwa potrzebne do wykonania zadania pojęcia: absurd w literaturze i życiu, groteska i groteskowość. Możemy oczywiście odwołać się do porównań z prozą Witolda Gombrowicza, w którego twórczości oczywiście występują te pojęcia. Rozmawiamy z uczniami o tym, co znaczy powiedzenie o czymś bezsensownym i absurdalnym: „jak z Mrożka”. etiuda 1: # przygotowanie: Wstajemy z miejsc i dobieramy się w pary. Stając obok ławek przeglądamy się w swoim koledze ‘jak w lustrze’. Pozycja neutralna, luźna. Ręce opuszczone. W wolnym tempie zaczynamy wykonywać poranną toaletę przed lustrem szykując się i pusząc jak kogut z zaprezentowanego mikroopowiadania. Kogut to tylko inspiracja, pozostajemy sobą.…